غذای لاکتوژنیک برای افزایش شیر مادر
- مجموعه: بهداشت مادر کودک
غذاهای لاکتوژنیک که شیر مادر را افرایش میدهند کدامند؟
رازیانه
رازیانه یک غذای لاکتوژنیک برای شیر مادر به حساب می آید. این دانه به جز افزایش سریع شیر مادر در کاهش نفخ هم خیلی مفید است. برای استفاده از رازیانه می توانید هر شب یک قاشق چای خوری دانه رازیانه را در یک لیوان آب خیس کنید. صبح این نوشیدنی را بنوشید و یا به طور دمنوش از آن استفاده کنید.
نخود
نخود یکی از انواع معمول حبوبات است. زنان شیرده از زمان مصر باستان تا کنون برای افزایش شیردهی از نخود استفاده می کردند. نخود دارای مقدار زیادی پروتئین است. همین طور این ماده غذایی دارای فیتواستروژن بوده که در تولید بیشتر شیر مفید است. میتوانید از نخود در پاستا و سالاد استفاده کنید.
سیر
سیر خیلی مغذی است و به عنوان افزودنی خیلی مفید در غذاهای گوناگون استفاده میشود. بعضی اعتقاد دارند که استفاده از سیر باعث افزایش تولید شیر میشود. هرچند سیر دارای بوی تندی است که سبب تغییر بو و طعم شیر مادر نیز میشود، ولی به نظر میرسد که نوزادان این طعم را دوست دارند. میتوانید سیر را به رژیم غذایی خود به عنوان طعم دهنده سبزیجات، گوشت، غذاهای دریایی، پاستا و سس بیفزایید. با این حال، بعضی از کودکان سیر را به خوبی تحمل نمیکنند. چنانچه نوزاد شما علائم حساسیت به سیر دارد برای مدتی از خوردن آن پرهیز کنید.
جو دوسر
جو دوسر یک غلات غنی شده است که مواد مغذی گوناگونی دارد. مادران شیرده می توانند این ماده غذایی را در وعده صبحانه استفاده کنند. جو دوسر امکان دارد از راه بالا بردن سطح هورمون اوکسی توسین، شیر مادر را افزایش دهد.
مالت جو
حتما خیلی از شما، با نام نوشیدنیهای ماءالشعیر و مالت آشنایی دارید. ولی به احتمال زیاد، زیاد در جریان شیوه ساخت این نوشیدنیها نیستید. ما برای شما خواهیم گفت. مالت جو اصلیترین و مهمترین ماده تشکیلدهنده این دو نوشیدنی و همین طور آب جو است.
وقتی دانههای جو جوانه میزنند، آنزیمهای بدخیم آن آزاد میشوند و جو را به مالت شیرین و شربتدار تبدیل میکنند. این مالت شیرین دارای بتاگلوکان لاکتوژنیک است.
شیوه استفاده: مالت جو را به شیر شکلات ساختهشده با کاکائو شیریننشده برای شیرین کردن آن، بیفزایید. همچنین میتوانید مالت جو را جایگزین شیره درخت افرا در غذاهای پختهشده کنید.
ماهی قزل آلا
ماهی قزل آلا یک منبع سرشار از EFA (اسیدهای چرب ضروری) و امگا 3 است. هر دوی EFA و امگا 3 خیلی مغذی بوده و استفاده از آن ها برای مادران شیرده ضروری است.
قرار دادن ماهی قزل آلا در برنامه غذایی مادران در دوران شیردهی باعث افزایش هورمون شیردهی شده و همین طور شیر مادر را مغذی تر می کند. ماهی قزل آلا را به صورت بخارپز، آب پز و یا حتی کبابی می توانید استفاده کنید.
برنج سبوس دار یا قهوه ای
برنج سبوس دار به عنوان قسمتی از رژیم غذایی مادران پس از زایمان پیشنهاد می شود. این غذا زمانی که صحبت از شیر دهی می شود خیلی موثر است چون انرژی لازم برای تغذیه نوزاد و همین طور تحریک هورمون های مادر برای شیر دهی را بیشتر می کند. برنج سبوس دار را با سبزیجات بپزید و مصرف کنید.
تخم شوید
دانه های گیاه شوید حاوی مقدار زیادی منیزیم و آهن است و این یک افزودنی عالی برای رژیم غذایی یک مادر شیرده می باشد.
جو
جو از غلاتی است که مواد مغذی گوناگون دارد و سرشار از فیبر است. این نوع غلات میتواند در افزایش شیر مادر مفید باشد. همین طور میتواند از راه افزایش سطح هورمون «پرولاکتین»، شیر مادر را بیشتر کند. جو را میتوانید به انواع سوپ و پوره اضافه کنید تا از خواص آن استفاده کنید. یک شیوه دیگر برای اضافه کردن جو به برنامهی غذایی، استفاده از آرد جو در تهیهی بیسکوییت و پنکیک است.
سبزیجات برگ سبز
سبزیجات برگ سبز مثل اسفناج، کلم پیچ و برگ شنبلیله منبع خوبی از مواد معدنی مثل آهن کلسیم و فولات هستند. این سبزیجات ویتامین های بسیاری دارند و به افزایش تولید شیر مادر کمک می کنند. بهتر است هر روز لااقل یک وعده از سبزیجات برگ سبز در رژیم غذای خود اضافه کنید.
دانه کنجد
کنجد دارای کلسیم و ترکیبات شبه استروژن بوده و در تولید بیشتر شیر مفید است. میتوان کنجد را به تنهایی یا بر روی سالاد و آجیل و میوههای خشک استفاده کرد.
زردآلو
زردآلو میوه ای است که مواد مغذی بسیاری دارد. این میوه خوشمزه دارای پروتئین، فیبر، ویتامین A، ویتامین C، پتاسیم، ویتامین E، بتاکاروتن، لوتئین و آنتی اکسیدان های دیگری است که همه آنها به بدن در مبارزه با رادیکال های آزاد کمک می کنند.
یکی دیگر از خواص زردآلو، افزایش میزان هورمون پرولاکتین برای بیشتر کردن شیر مادر است. شما می توانید زردآلوی تازه یا خشک شده را به پوره و دسرهای گوناگون بیفزایید و از مواد مغذی موجود در آن برخوردار شوید. سعی کنید از کمپوت زردآلو استفاده نکنید، زیرا اغلب قند بسیاری دارد.
پاپایا
پاپایا سرشار از آنتی اکسیدانهایی مثل کاروتنوئید و لیکوپن، فیبر، انواع ویتامین مثل ویتامین A و C و مواد معدنی است.
پاپایا به صورت خام و پختهشده در سوپ، به عنوان یک ماده غذایی افزایشدهنده تولید شیر مادر، در فرهنگهای آسیایی مورد استفاده قرار گرفته است. هر چند که اخیراً مورد مطالعه قرار گرفته است، ولی ما هنوز دقیقاً نمیدانیم که، چرا یا چطور پاپایا میتواند میزان شیر مادر را افزایش دهد.
شیوه استفاده: پاپایا را میتوانید به صورت خام با ماست، غلات و دیگر میوهها بخورید. در سوپها، سالادها و غذاهای رشته فرنگی هم خیلی خوب است.
هویج
مصرف یک لیوان آب هویج در وعده صبحانه یا ناهار افزایش بسیاری در مقدار شیر مادر خواهد داشت. این ماده غذایی دارای ویتامین A است که مکمل شیردهی بوده و موجب افزایش کیفیت شیر مادر می شود. شما می توانید هویج را به صورت خام، بخارپز و یا حتی پوره و یا سوپ استفاده کنید.
هندوانه
هندوانه سرشار از فروکتوز ، فیبر و البته آب است. این میوه سبب می شود بدن شما همچنان هیدراته باقی بماند. بدن را با مواد معدنی لازم تامین می کند و به افزایش شیر مادر کمک می کند. استفاده از این میوه ها برای مادرانی که آب کمتری می نوشند خیلی موثر است.
شنبلیله
دانهی شنبلیله به جز بیشتر کردن شیر مادر، در کنترل دیابت و سطح قند خون، کاهش علائم سوزش معده و پایین آوردن سطح کلسترول خون مفید است.
دانه و برگ شنبلیله در افزایش شیر مادر نقش بسیاری دارند. این دانه خیلی مغذی است و پروتئین، فیبر، آهن، منگنز و منیزیم دارد. یک مطالعهی ۱۴ روزه بر روی ۷۷ نفر از تازهمادران به این نتیجه رسید که نوشیدن چای گیاهی با دانهی شنبلیله باعث افزایش تولید شیر مادر شد؛ این مسئله افزایش افزایش وزن نوزادان شد.
از دانهی شنبلیله میتوانید در سوپها و خورشهای مختلف استفاده کنید. فقط به این نکته دقت کنید که دانهی شنبلیه امکان دارد بعضی وقتها سبب پیدایش علائمی مثل نفخ یا تحریک معده شود. همین طور میتواند با برخی داروها تداخل داشته باشد. پس بهترین کار این است که پیش از خوردن دانهی شنبلیله، با پزشک خود در این باره مشورت کنید تا اطمینان پیدا کنید با خوردن آن دچار عوارض جانبی نمیشوید.
زیره
زیره در هضم غذا و برطرف کردن یبوست و نفخ اثر بسیاری دارد. این دانه به افزایش سریع شیر مادر کمک بسیاری می کند. زیره دارای ویتامین ها و کلسیم زیادی است. برای استفاده از زیره می توانید مقداری از آن را در سالاد بریزید. در صورت تمایل می توانید قدری زیره را یک شب در آب خیس دهید و صبح آن را بنوشید.
کدو
کدو یکی از سبزی ها با مقدار مواد مغذی بالایی است. این سبزی تابستانی دارای مقدار بسیاری آب است، پس در تامین آب بدن مادر در دوران شیردهی مفید است. همین طور کدو به افزایش مقدار شیر مادر نیز کمک می کند.
شیر
شیر دارای کلسیم و چربی های سالم است. خوردن شیر یک شیوه ساده برای افزایش شیر مادر است. برای این کار بهتر است هر دو روز در میان یک لیوان شیر بنوشید.
زنجبیل تازه
زنجبیل به جز افزایش تولید شیر مادر، به رفلکس خروج شیر کمک میکند. میتوانید زنجبیل را به صورت خام و یا چای زنجبیل، به رژیم غذایی خود اضافه کنید. با وجودی که زنجبیل بی ضرر است ولی بدون مشورت با پزشک از مکملهای زنجبیلی استفاده نکنید.
تخم کدوحلوایی
تخم کدوحلوایی دارای ویتامین ها و مواد معدنی گوناگونی است که چنانچه بخواهیم برخی از آن ها را نام ببریم، می توانیم به فیبر، پروتئین، ویتامین K، فسفر، منگنز، منیزیم، آهن، روی (زینک)، مس، پتاسیم و ویتامین B2 یا ریبوفلاوین اشاره کنیم. مادران شیرده می توانند از تخم کدوحلوایی در سالاد، سوپ و پوره استفاده کنند.
برگ ریحان
برگ ریحان یک منبع سرشار از آنتی اکسیدان ها می باشد. برگ ریحان اثر آرام بخشی داشته و یکی از مواد غذایی مهم برای دوران شیردهی مادران است. استفاده از برگ ریحان سبب افزایش سطح ایمنی نوزاد و مادر می شود. چند برگ ریحان را در چای خود بریزید و یا آن را در آب داغ ریخته و صبح ها به صورت ناشتا استفاده کنید.
خرما
احتمالا شما هم بسیار شنیدهاید که خرما فواید بسیاری برای سلامتی بدن دارد. خرما دارای فیبر، پروتئین، پتاسیم، منیزیم، مس، منگنز، آهن و ویتامین B6 است. خرما به تقویت سلامت مغز، سلامت استخوانها و کنترل قند خون کمک میکند.
خرما همین طور میتواند سطح هورمون پرولاکتین را بالا ببرد و از این روش، سبب بیشتر شدن شیر مادر شود. میتوانید خرما را خالی بخورید یا از آن در اسموتیها و اسنکهای گوناگون استفاده کنید.
چای سبز
چای سبز آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی بسیار دارد. این چای به آرامش و پاکسازی بدن کمک بسیاری می کند. خوردن روزانه یک لیوان چای سبز می تواند به صورت قابل توجهی بر افزایش شیر مادر اثر بگذارد.
مخمر آبجو
مخمر آبجو دارای ویتامینهای خانواده B، آهن، پروتئین، کروم، سلنیوم و دیگر مواد معدنی است. با استفاده از این ترکیب، نه فقط تولید شیر مادر افزایش پیدا میکند، بلکه سبب افزایش انرژی، بهبود خلق و خو، و افسردگی بعد از زایمان خواهد شد. مخمر آبجو به صورت قرص و پودر موجود است.
زردچوبه
زردچوبه ترکیبات بیواکتیو دارد که دارای خواص درمانی هستند. کورکومین موجود در زردچوبه، خواص ضدالتهابی دارد. زردچوبه یکی دیگر از ادویه هایی است که سبب می شود شیر مادر افزایش پیدا کند. بررسی ها نشان می دهند که استفاده از زردچوبه در کنار دانه شنبلیله و زنجبیل می تواند برای مادران شیرده موثر باشد.
گردآوری: بخش کودکان بیتوته