میلگرد آجدار چیست و چه کاربردهایی دارد؟

مجموعه: ابزار و ماشین آلات

میلگرد آجدار برای افزایش مقاومت بتن استفاده می شود

میلگرد آجدار چیست و انواع آن کدام است؟ 

میلگرد آجدار چیست؟

میلگرد ها برای افزایش مقاومت بتن داخل آن به شکل های طولی، عرضی و به شکل آرماتور ها و خاموت ها و ... به کار برده می شوند. بتن به خودی خود بسیار محکم است اما نقطه ضعف آن مقاومت کششی و برشی پایین آن است که باعث می شود در برابر لرزه ها و ضربات و باد و طوفان مقاومت پایینی داشته باشد و ترک برداشته یا حتی از هم بپاشد. 

پس از اینکه پیمانکاران و مهندسین دریافتند که مقاومت بتن در برابر کشش و رانش پایین است تصمیم گرفتند که با استفاده از میلگردها مقاومت را در بتن افزایش دهند. میلگرد به شکل های مختلف داخل بتن از قبل کار گذاشته می شود و مقاومت سازه را چندین برابر افزایش می دهد. 

میلگرد ها دو نوع هستند یا ساده اند یا آجدار. نوع ساده همان نوع بدون آج هم هست و معمولا در ساخت و ساز استفاده نمی شود؛ چرا که به جهت نداشتن آج خیلی مقاوم نیست و ممکن است از داخل بتن بیرون بیاید. دست کم در کارهای بسیار مهم و ساخت و سازهایی که در مناطق پر افت و خیز انجام می شود از میلگرد ساده استفاده نمی کنند.

میلگرد آجدار برجستگی هایی آج مانند بر روی بدنه دارد که با توجه به نوع و مدل میلگرد این شکل برجستگی ها با هم فرق دارد. به جهت وجود آج روی بدنه این میلگردها به خوبی داخل بتن محکم می شوند و به جهت چسبیدن به ساختار بتن به سادگی قابل خارج شدن نیستند. پس در ساخت و سازهای مهم و مستحکم از انواع میلگرد آجدار استفاده می کنند. 

میلگرد آجدار نسبت به میلگرد ساده مقاوم تر است

انواع میلگرد آجدار 

به طور کلی میلگردها را به 4 دسته بندی کلی تقسیم می کنند: A1، A2، A3،4 A. نوع A1 همان میلگرد بدون آج است که به جهت نرم بودن و قابلیت خم پذیری بالا بیشتر برای خم کاری و جوش کاری مورد استفاده واقع می شود. از نوع A2 همگی میلگردها آجدار می شوند. با این تفاوت که میزان آج ها، شکل و همچنین سختی و نرمی آن ها با هم تفاوت های محسوسی دارد. در ادامه این سه نوع را بیشتر معرفی خواهیم کرد.

میلگرد A2

اولین نوع میلگرد آجدار این نوع است. این نوع میلگرد در دسته میلگردهای نیمه سخت است و کربن داخل آن کمتر از انواع دیگر است. به جهت کمبود کربن و نیمه سختی بدنه امکان خم پذیری آن نسبتا بهتر است و می تواند در آرماتورها مورد استفاده قرار گیرد. این میلگرد برای جوشکاری اصلا مناسب نیست. بیشترین آرماتوری که با این نوع ساخته می شود خاموت ها هستند. 

مقدار آج ها بر روی این میلگرد کمتر است و از لحاظ شکل آج ها به صورت مارپیچی است که دور تا دور بدنه کشیده شده و آج ها از هم متقاطع نیستند. میلگردهای A2 در رده S340 قرار دارند. این نوع میلگرد از لحاظ مقاومت نسبت به نوع A1 مقاوم تر و نسبت به دو نوع بعدی مقاومت کمتری دارد. 

میلگرد A3

یکی دیگر از میلگردهای نیم سخت این نوع است. میلگردهای A3 هم مانند نوع قبلی تا حدودی انعطاف پذیر هستند و قابلیت خم شدن را دارند اما برای جوشکاری نباید از این نوع استفاده کرد. تفاوت این نوع با میلگرد A2 در شکل آج های روی بدنه آن است که به شکل هفت هشتی یا حالت جناغی شکل است و ممتد نیست. یکی دیگر از تفاوت های این نوع با نوع قبلی در کاربرد آن ها است. 

به جهت قابلیت ها و شکل ظاهری اغلب میلگرد A2  را به عنوان میلگرد عرضی استفاده می کنند اما نوع A3 اغلب به عنوان میلگرد طولی استفاده می شود. با این حال از لحاظ انعطاف پذیری هم نوع A2 انعطاف پذیر تر است و این به علت مقدار کمتر کربن در این مدل است. در نوع A3 مقدار کربن کمی بیشتر است که سختی آن را افزایش می دهد. 

میلگرد آجدار انواع مختلفی دارد

میلگرد A4

سخت ترین نوع میلگرد با بیشترین میزان کربن است که قابلیت انعطاف پذیری چندانی ندارد. این میلگردها به جهت سختی بالا بسیار مقاوم هستند و در پروژه های ساخت و ساز مهم تحت تنش بالا مورد استفاده قرار می گیرند. آج های روی بدنه این محصول به شکل مرکب است و متفاوت از دو نوع دیگر میلگرد است.

میلگردهای A4 در رده S500 قرار می گیرند. مقاومت بالای این میلگردها باعث شده قیمت آن ها نیز نسبت به دو نوع قبلی بیشتر باشد. مقاومت خمشی و شکل پذیری این میلگرد تقریبا به نوع A3 شباهت دارد. اما این نوع میلگرد برای جوشکاری منعی ندارد. 

انواع میلگرد آجدار از لحاظ مواد تشکیل دهنده

اگرچه اصلی ترین وجه تمایز میلگردها شکل ظاهر و ویژگی های فنی و مقاومتی آن ها است اما میلگردهای آجدار را می توان بر مبنای مواد و فولاد و آهنی که از آن ساخته شده اند هم دسته بندی کرد. میلگردها معمولا از مواد بسیار متنوعی ساخته می شوند که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:

• میلگرد آجدار اروپایی که از آلیاژ منگنر کربن و سیلیکون ساخته شده است.

• میلگرد سیاه فولاد کربنی که از جمله میلگردهای معمولی است و هیچ مقاومتی در برابر رطوبت و زنگ آهن ندارد. بهتر است در مناطق پر باران استفاده نشود.

• میلگردهای آجدار گالوانیزه که با پوشش روی ساخته می شوند. به جهت پوشش گالوانیزه علاوه بر مقاومت در برابر آب و رطوبت در برابر ساییدگی و خوردگی و اکسیداسیون فلز مقاوم هستند. 

• میلگردهای آجدار اپوکسی که نسبتا مقاوم هستند اما بیشترین مقاومت آن ها در برابر زنگ زدگی است. 

• میلگرد استیل که به جهت جنس استیل خود بسیار سبک و خوش دست هستند. ضمنا این محصول در برابر زنگ آهن نیز مقاومت دارد. 

• میلگرد فایبر گلاس یا میلگرد کامپوزیتی که یک محصول نسبتا جدید است و از جمله ویژگی های ان مقاومت در برابر زنگ زدگی است. 

میلگرد آجدار کیفیت های مختلفی دارد

ویژگی های میلگرد آجدار

میلگردهای آجدار ضخامت های مختلفی دارند که بسته به نیاز کاربر می توان از هر کدام استفاده کرد. به طور کلی میلگردهای آجدار بین 8 تا 40 میلی متر قطر دارند. معمولا میلگردهایی که خم پذیری بالایی دارند مانند نوع A1 ضخامت های کمتری دارند.

در یک دسته بندی میلگردها بین 8-12 میل میلگردهای آجدار A2 هستند. میلگردهایی با ضخامت 12- 32 میل میلگردهای A3 هستند و میلگردهای بالاتر از این قطر میلگردهای A4 هستند. 

طول میلگردها نیز متفاوت است و اغلب 6 یا 6.5 متر طول دارند. انواع میلگرد را با توجه به ضخامتشان یا به شکل کلافی و پیچیده دور هم می فروشند یا به شکل شاخه ای. شاخه ای یعنی به شکلی که خم نشده و به حالت طولی ایستاده باشد. میلگردهایی که قدرت خم پذیری کمتری دارند مانند نوع A4 هرگز قابلیت کلاف شدن ندارند و به همین جهت آن ها را به شکل شاخه ای می فروشند. 

از دیگر ویژگی های میلگردهای آجدار که قابلیت خم پذیری دارند آن است که می توانند تا زاویه 180 درجه خم شوند بدون اینکه بشکنند یا ترکی بردارند. همچنین به جهت مقاومت بالا این محصول می تواند مقاومت سازه را بسیار افزایش دهد. 

میلگرد آجدار در قطرهای مختلف تولید می شود

کاربردهای میلگرد آجدار 

میلگردها برای ساخت و ساز و به طور کلی برای افزایش مقاومت یک سازه مورد استفاده قرار می گیرند. در بخش های مختلف یک بنا می توان از میلگردهای آجدار برای این منظور استفاده کرد. از جمله در ساخت ستون ها و در ساخت دیوارهای بنا، در ساخت پایه و فوندانسوین یک بنا، تیرچه و ... البته به این نکته توجه کنید که برای مصارف ساخت و ساز معمولی از میلگردهای A2 و A3 بیشتر استفاده می شود. 

میلگردهای A4 به جهت سختی بالایی که دارند اغلب در این نوع سازه ها به کار نمی روند و در کارهای سنگین مورد استفاده قرار می گیرند. در ساخت پل ها، برج ها، ایستگاه های قطار و اتوبوس، ساخت بناهای ضد زلزله، سدها و بسیاری مصارف دیگر از میلگردها استفاده می شود. در اصل هر جایی که لازم است مقاومت کششی و برشی افزایش یابد باید از انواع میلگرد استفاده کرد. 

میلگردهای ساده و بدون آج اما در ساخت و ساز استفاده چندانی ندارند. این میلگردها که در قطرهای مختلفی به بازار عرضه می شوند معمولا بسیار خم پذیر و جوش پذیر هستند و به همین جهت در کارهایی مانند جوشکاری یا کارهای تزئینی با فلزات، لحیم کاری و ... از قطرهای مختلف این مدل میلگرد هم استفاده می کنند. 

میلگرد آجدار در ساخت و ساز کاربرد دارد

کلام پایانی 

میلگردها انواع گوناگونی دارند که با توجه به نوع، شکل ظاهری و میزان مقاومت در انواع ساخت و ساز ها و دیگر مصارف صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار می گیرند. دو نوع کلی میلگردها ساده و آجدار هستند. نوع آجدار که موضوع بحث این مقاله بوده بیشتر از نوع ساده یا بدون آج مقاومت دارد و به خوبی داخل بتن محکم می شود. میلگرد آجدار در ساخت و سازها از نوع سبک تا سنگین مورد استفاده قرار می گیرد. از لحاظ میزان مقاومت و شکل آج ها هم این میلگرد انواع مختلفی دارد. 

گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته